1821-2012

ΣΥΝΩΣΤΙΣΜΕΝΕΣ ΣΤΟ ΖΑΛΟΓΓΟ

ΕΝΑ ΠΡΟΣΦΑΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΜΙΧΑΗΛ

Πριν έναν περίπου χρόνο, επισκεφτήκαμε, στην Παιδιατρική Κλινική του Τζάννειου Νοσοκομείου Πειραιά, την κόρη του κουμπάρου μας, η οποία είχε χτυπήσει το πόδι της και νοσηλευόταν. Εκεί είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε ένα κοριτσάκι τεσσάρων χρόνων, το οποίο χρωστούσε τη ζωή του στον ίδιο τον Ταξιάρχη. Πραγματικά ήταν απίστευτο το γεγονός που έζησαν οι γονείς τού μικρού κοριτσιού, οι οποίοι ευλαβούταν πολύ τον Ταξιάρχη. Σας γράφω, λοιπόν, το περιστατικό, όπως ακριβώς το άκουσα:
Η κοπέλα (μητέρα του κοριτσιού) όταν ήρθε η ώρα να γεννήσει, εισήχθη στο μαιευτήριο και ως συνήθως, έξω από το χειρουργείο ήταν ο μέλλων πατέρας με όλους τους κοντινούς συγγενείς, περιμένοντας το ευτυχές γεγονός. Όμως, μετά από πολύωρη αναμονή, βγαίνει ο ιατρός κατάχλωμος και βιαστικός, και αντί ευτυχούς γεγονότος αναγγέλλει ότι το μωρό... ενώ έβγαινε κανονικά, ξαφνικά κόλλησε το κεφαλάκι του στον κόλπο της μήτρας και δεν βγαίνει. «Καταβάλλουμε προσπάθειες αλλά ακόμα και εάν σωθεί και δεν πεθάνει από ασφυξία, λόγω έλλειψης οξυγόνου θα έχει υποστεί βλάβες ο εγκέφαλος». Αυτά είπε ο ιατρός και βιαστικά έφυγε για να ξαναμπεί στο χειρουργείο και να συνεχίσει τις αγωνιώδεις προσπάθειες.
Τα λόγια του είχαν πέσει σαν κεραυνός εν αιθρία. Τα έχασαν όλοι και δεν ήξεραν τι να κάνουν. Την ώρα εκείνη με λίγο κουράγιο που βρήκε η μέλλουσα γιαγιά, ψέλλισε στο παλικάρι: «Πήγαινε παιδί μου στην εκκλησία απέναντι και άναψε ένα κερί στον Ταξιάρχη. Εκείνος μπορεί να σώσει το παιδί μας». Χωρίς δεύτερη σκέψη ο νέος άντρας έτρεξε και προσευχόμενος με δάκρυα στον Ταξιάρχη άναψε το κεράκι και γύριζε βιαστικά πίσω για να δει τί έκβαση θα είχε η όλη κατάσταση. Και από εδώ αρχίζουν τα παράξενα!
Μπαίνοντας στην είσοδο του νοσοκομείου, ένα άγνωστο παλικάρι τραυματιοφορέας τον σταματάει και του λέει: «Μη φοβάσαι, ησύχασε. Όλα πήγαν καλά. Είναι καλά και η γυναίκα σου αλλά και η κόρη σου. Όλα τέλειωσαν καλά». Το παλικάρι τον χιλιοευχαρίστησε κι ανακουφισμένο έτρεξε επάνω. Φτάνοντας στον όροφο, τους βλέπει όλους να περιμένουν με την ίδια αγωνία όπως ακριβώς τους είχε αφήσει. Δεν ήξεραν τίποτε από αυτά που του είχε πει ο τραυματιοφορέας αλλά ούτε και είχαν νέα από τον ιατρό. Την ώρα που γίνονταν αυτά και ο μέλλων πατέρας κοιτούσε την μητέρα του παραξενεμένος, βγαίνει ο ιατρός ανακουφισμένος αλλά πλήρως σαστισμένος, και τους λέει τα εξής: «Όλα πήγαν καλά και είναι καλά και η γυναίκα σας και το κοριτσάκι σας» και συνεχίζοντας να μιλάει αργά σαν υπνωτισμένος τους είπε: «Ξέρετε, συνέβη κάτι πολύ παράξενο. Την ώρα που αγωνιζόμασταν μάταια και εγώ και οι μαίες να κάνουμε κάτι μη θέλοντας να πιστέψουμε ότι χάσαμε πια το παιδί, ανοίγει η πόρτα του χειρουργείου και μπαίνει ένας νεαρός τραυματιοφορέας και μας λέει «κάντε στην άκρη. Θα την ξεγεννήσω εγώ». Χωρίς να ρωτήσουμε το παραμικρό και δίχως να φέρουμε αντίρρηση υπακούσαμε , κάναμε στην άκρη και τον κοιτούσαμε σαν υπνωτισμένοι να ξεγεννάει την γυναίκα σας. Μετά από λίγο κρατούσε στα χέρια του το κοριτσάκι σας υγιέστατο και χωρίς να έχει υποστεί την παραμικρή βλάβη». Ο ιατρός μιλούσε σαν χαμένος ενώ οι συγγενείς και ο πατέρας έκλαιγαν από χαρά αλλά και ευγνωμοσύνη στον Άγιο Ταξιάρχη, διότι όπως κατάλαβαν όλοι, ο μυστηριώδης τραυματιοφορέας δεν ήταν άλλος από Αυτόν.
Αυτό ήταν το μεγάλο και φοβερό θαύμα που άκουσα με τα ίδια μου τα αυτιά και θέλησα να το μοιραστώ μαζί σας.
Αδελφοί μου, μη φοβάστε τίποτα. Ζει ο Θεός! Και οι Άγιοι και οι Άγγελοι είναι σκέπη και προστάτες μας, ΑΡΚΕΙ ΝΑ ΤΟ ΖΗΤΗΣΟΥΜΕ ΜΕ ΠΙΣΤΗ ΚΙ ΑΓΑΠΗ ΘΕΟΥ. Και ας έχουμε στο μυαλό μας και κάτι άλλο. Εάν δεν εισακουστεί καμιά φορά η προσευχή μας και δεν ζήσουμε κι εμείς ένα τέτοιο θαύμα, ΜΗΝ σκανδαλιστούμε, ΜΗΝ γογγύσουμε, ΜΗΝ πούμε γιατί σε εκείνους και όχι σε εμάς. Ποτέ μην κάνουμε τέτοια σκέψη. Να θυμόμαστε πάντα πως όταν δακρύζουμε εμείς, δακρύζει κι ο Χριστός, ο οποίος έδωσε το Αίμα Του επάνω στο Σταυρό για όλους εμάς και είναι ο ΜΟΝΟΣ που μας αγαπάει πραγματικά. Για να μην εκπληρώνει λοιπόν, κάτι που διακαώς εμείς ζητούμε κάποιο λόγο θα έχει. Εκείνος ξέρει πολλά περισσότερα από το φτωχό και μικρό μας μυαλό. Πρέπει να μάθουμε να έχουμε πάντοτε εμπιστοσύνη στην Κρίση Του και στο Θέλημά Του. Είναι ο Δημιουργός μας και δεν θα μας εγκαταλείψει ποτέ. Ότι κι αν γίνει.

Ο Θεός μαζί μας.


πηγή

Δεν υπάρχει άλλη γιατρειά για την τρέλα! (Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς)

Αυτή είναι η σωτήρια συνταγή του απόλυτου Ιατρού των ψυχών των ανθρώπων. Αυτή είναι η δοκιμασμένη, και αποδεδειγμένη, θεραπεία. Δεν υπάρχει άλλη γιατρειά για την τρέλα. Τί είδους αρρώστια είναι αυτή; Είναι η παρουσία και κυριαρχία ενός πονηρού πνεύματος μέσα σ’ έναν άνθρωπο, ενός επικίνδυνου πονηρού πνεύματος, το οποίο εργάζεται με τελικό σκοπό να καταστρέψει το σώμα και την ψυχή του ανθρώπου.
Το αγόρι της παραβολής, το οποίο ο Κύριος απελευθέρωσε από το πονηρό πνεύμα, αγόταν και φερόταν απ’ αυτό, εκσφενδονιζόμενο άλλοτε μέσα στη φωτιά και άλλοτε μέσα στο νερό, γιατί το πνεύμα προσπαθούσε να το καταστρέψει.
Όσο ο άνθρωπος απλώς φιλοσοφεί περί Θεού, είναι αδύναμος κι εντελώς ανήμπορος απέναντι ενός πονηρού πνεύματος. Τα πονηρό πνεύμα λοιδορεί τις ανήμπορες σοφιστείες του κόσμου. Αλλά μόλις ένας άνθρωπος αρχίσει να νηστεύει και να προσεύχεται στον Θεό, το πονηρό πνεύμα κυριεύεται από απερίγραπτο φόβο. Με κανέναν τρόπο δεν μπορεί το κακό πνεύμα να ανεχθεί τη γλυκύτητα της προσευχής και της νηστείας. Ασφυκτιά και αδυνατίζει μέχρι εξαντλήσεως. Στον άνθρωπο ο οποίος μόνον φιλοσοφεί περί πίστεως, υπάρχει άπλετος χώρος μέσα του για τα δαιμόνια. Αντίθετα, στον άνθρωπο που με ειλικρίνεια αρχίζει να νηστεύει και να προσεύχεται στον Θεό, με υπομονή και ελπίδα, ο χώρος αυτός στενεύει, το δαιμόνιο στενοχωρείται και αναγκάζεται να φύγει από έναν τέτοιο άνθρωπο. Για ορισμένες σωματικές ασθένειες υπάρχει μία μόνο γιατρειά. Για τη μεγαλύτερη αρρώστια της ψυχής, τη δαιμονική καταληψία, υπάρχουν δύο θεραπείες που πρέπει να εφαρμοστούν μαζί και ταυτοχρόνως: η νηστεία και η προσευχή. Οι απόστολοι και οι άγιοι νήστευαν και προσεύχονταν στον Θεό. Γι’ αυτό ήταν τόσο ισχυροί εναντίον των πονηρών πνευμάτων.

Φιλάνθρωπε Κύριε, ιατρέ και αρωγέ μας σε κάθε συμφορά, δυνάμωσε μας με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος, ώστε να μπορούμε να ακολουθούμε τις σωτήριες συνταγές σου για τη νηστεία και την προσευχή για χάρη της σωτηρίας, της δίκης μας αλλά και των συνανθρώπων μας

Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς, «Ο πρόλογος της Αχρίδος»-Φεβρουάριος, εκδ. Άθως

Η δυσκολία της απάτης.

Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι πορεία προς το Πάσχα. Πορεία, όμως, πνευματικού αγώνα. Ένας τέτοιος αγώνας παρουσιάζει δυσκολίες εξωτερικές-σωματικές αλλά και εσωτερικές-πνευματικές.

Τις δυσκολίες αυτές τις επισημαίνει ο άγιος απόστολος Παύλος στην προς Εβραίους επιστολή στο τρίτο κεφάλαιο, λέγοντας, «σήμερον εάν της φωνής αυτού ακούσητε μη σκληρύνητε τας καρδίας υμών…». Τί σημαίνει αυτό; Ότι τώρα (Μ. Τεσσαρακοστή) που ακούσατε τη φωνή του Χριστού για έξοδο από τη χώρα της δουλείας και είστε στη πορεία της ελευθερίας, μην αφήσετε τις καρδιές σας (εσωτερικό άνθρωπο) να σκληρύνουν εγωιστικά και να μην «ακούνε» ούτε το λόγο του Χριστού.

Πώς σκληραίνει ο άνθρωπος; Το λέει ο ίδιος προηγουμένως: «απάτη της αμαρτίας…». Τον απατά η αμαρτία. Απατάται κάποιος από άγνοια, απατάται από «προτάσεις», απατάται (το χειρότερο) και από τον εαυτό του (αυταπατάται). Ποιός θα πείσει αυταπατώμενο άνθρωπο ότι κάνει λάθος; «Πώς να διδάξεις στη φλόγα τη σταγόνα;» που λέει και ο ποιητής.

Αν δεν αγαπήσεις για να εμπιστευτείς και ως εκ τούτου να ακούσεις (υπακούσεις) στο λόγο του αγαπημένου, πώς να μπορέσεις να βγεις από τη φυλακή της αυταπάτης; Το «αρεστόν τοις οφθαλμοίς αυτού», αυτό που του φαίνεται σωστό, θα κάνει ο άνθρωπος όταν δεν αγαπάει το Χριστό. Όσο περισσότερο τον αγαπάμε τόσο σωστότερα τον υπάκουμε. Και πάντοτε βέβαια μένει ο κίνδυνος τον οποίο επισημαίνει ο απόστολος Παύλος: «Τινές γαρ ακούσαντες παρεπίκραναν». Ποιοί είναι αυτοί που υποτίθεται τον άκουσαν και όμως αδιαφόρησαν και τον πίκραναν; «Αλλ’ ου πάντες οι εξελθόντες εξ Αιγύπτου διά Μωϋσέως;» Δεν είναι αυτοί που βγήκαν μαζί με τον Μωϋσή από τη χώρα της δουλείας (Αίγυπτο);

Τρομερό. Ο Χριστός μας βγάζει από τη δουλεία μας στα πάθη (φιλαυτία φιλαργυρία, φιληδονία) που μας εγκλωβίζουν σε ανυπόφορη μοναξιά, μας παίρνει μαζί Του και με τους άλλους αδελφούς μας συνοδοιπόρους προς το Πάσχα της ελευθερίας μας και εμείς, κυριολεκτικώς στα χέρια Του, «χαζεύουμε» αυταπατώμενοι σε χίλια-μύρια άχρηστα. Επιθυμίες σωματικές, ψυχικά πάθη, διανοητική θρασύτητα γίνονται εμπόδια στη πορεία.

Ας ικετεύσουμε το Χριστό να μας κάνει μετόχους των καρπών της γης της Επαγγελίας, της Βασιλείας των ουρανών που κατά τον άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο: «Τί είναι ή βασιλεία παρά αυτός ο Χριστός;».

Αρχιμ. Θ. Μ.

(πηγή: «Λυχνία Νικοπόλεως», Μάρτιος 2012)

«εκστηθί φρίττων ουρανέ»

Θα εύχομαι να σε δω… θεότρελλη! (Γερ. Παϊσίου Αγιορείτου)

Ο θείος έρως

- Γέροντα, ο θείος έρως είναι η αγάπη για τον Θεό;

Ο θείος έρως είναι κάτι ανώτερο από την αγάπη για τον Θεό· είναι τρέλλα. Αγάπη-έρως-τρέλλα, όπως φθόνος-μίσος-φόνος. Η ακριβή αγάπη προς τον Θεό, με τις θυσίες της, γλυκοβράζει την καρδιά, και σαν τον ατμό πετιέται ο θείος έρως, ο οποίος δεν μπορεί να συγκρατηθεί, και ενώνεται με τον Θεό.

Ο θειος έρως λυγίζει τα σκληρά κόκκαλα και γίνονται τόσο μαλακά, που ο άνθρωπος δεν μπορεί να σταθεί όρθιος, πέφτει κάτω! Γίνεται σαν την λαμπάδα που βρίσκεται σε θερμό χώρο και δεν μπορεί να σταθεί όρθια· πότε λυγίζει από εδώ, πότε λυγίζει από εκεί. Τη σιάζεις, αλλά πάλι λυγίζει, πάλι πέφτει, γιατί είναι θερμός ο χώρος, πολύ θερμός… Όταν κανείς βρίσκεται σ’ αυτή την κατάσταση και πρέπει να πάει κάπου ή να κάνει κάποια δουλειά, δεν μπορεί· παλεύει, προσπαθεί να βγει από αυτή την κατάσταση…

- Γέροντα, όταν βρίσκεται κανείς στην κατάσταση του θείου έρωτος, αν πονάει, το αισθάνεται;

Ό πόνος, αν είναι πολύ δυνατός, μετριάζεται και γίνεται υποφερτός· αν είναι λίγος, χάνεται. Βλέπεις, όσοι είναι ερωτευμένοι, συνεπαίρνονται τελείως, ούτε ύπνος τους πιάνει. Μου έλεγε ένας μοναχός: «Γέροντα, ο αδελφός μου έχει ερωτευθεί μια γύφτισσα, και ούτε να κοιμηθεί μπορεί. Συνέχεια “Παρασκευούλα μου, Παρασκευούλα μου” λέει. Μάγια του έχουν κάνει; δεν ξέρω! Εγώ τόσα χρόνια καλόγερος, δεν αγαπώ την Παναγία ούτε όσο αγαπάει ο αδελφός μου αυτή τη γύφτισσα! Καθόλου να μη σκιρτάει η καρδιά μου!».

Δυστυχώς υπάρχουν πνευματικοί άνθρωποι που σκανδαλίζονται με τη λέξη «θείος έρως». Δεν έχουν καταλάβει τι θα πει «θειος έρως» και θέλουν να βγάλουν τη λέξη αυτή από τα Μηναία και από την Παρακλη­τική, γιατί λένε ότι σκανδαλίζει. Πού φθάσαμε! Αντίθετα, οι κοσμικοί που έχουν ζήσει τον κοσμικό έρωτα, αν τους μιλήσεις για θείο έρωτα, αμέσως λένε: «Κάτι ανώτερο θα είναι αυτό». Πόσα παιδιά που γνώρισαν τον κοσμικό έρωτα τα φέρνω αμέσως σε λογαριασμό, όταν τους μιλώ για τον θείο έρωτα! «Εσείς πέσατε κάτω καμμιά φορά από την αγάπη που νιώσατε; τα ρω­τάω. Νιώσατε ποτέ εσείς έτσι που να μην μπορείτε να κουνηθείτε, να μην μπορείτε να κάνετε τίποτε;». Αμέσως καταλαβαίνουν ότι αυτό είναι κάτι ανώτερο και συνεννοούμαστε. «Αν εμείς, λένε, από αυτό το κοσμικό κάτι νιώθουμε, φαντάσου τί θα είναι εκείνο το ουράνιο!».

Η θεία τρέλλα

- Πώς μπορείς να παλαβώσεις, Γέροντα, από την αγάπη του Θεού;

Να συναναστρέφεσαι με …παλαβούς, για να σου μεταδώσουν τη τρέλλα τους την πνευματική! Θα εύχομαι να σε δω …θεότρελλη! Αμήν.

Έχω κι εγώ μια μικρή πείρα από την πνευματική τρέλλα, η οποία προέρχεται από το θείο έρωτα. Φθά­νει τότε ο άνθρωπος στη θεία αφηρημάδα και δεν θέλει να σκέφτεται τίποτε εκτός από το Θεό, τα θεία, τα πνευματικά, τα ουράνια. Ερωτευμένος πια θεϊκά, καίγεται εσωτερικά, γλυκά, και ξεσπάει εξωτερικά, παλαβά, μέσα στο θείο χώρο της σεμνότητος, δοξολογώντας σαν Άγγελος μέρα-νύχτα το Θεό και Πλάστη του.

- Είναι έκστασις αυτό, Γέροντα;

Ναι, είναι εκτός εαυτού τότε ο άνθρωπος, με την καλή έννοια. Αυτό είναι… «εκστηθί φρίττων ουρανέ».

Η θεία τρέλλα βγάζει τον άνθρωπο έξω από την έλξη της γης· τον ανεβάζει στο θρόνο του Θεού, και νιώθει πια ο άνθρωπος τον εαυτό του σαν το σκυλάκι στα πόδια του αφεντικού του και του γλείφει τα πόδια με χαρά και ευλάβεια.

(Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, «Λόγοι. Ε΄», σ. 205-207 –απόσπασμα- . Εκδ. Ι. Ησυχαστηρίου Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος, Σουρωτή Θεσ/νίκης)

Αγνή Παρθένε

ψάλει ο Θεόδωρος Βασιλικός

Λόγια Πυρός

Αδιαφόρησε για τις ανέσεις και τότε θα αποκτήσεις άνεση
αδιαφόρησε για τα υλικά αγαθά και τότε θα τα πάρεις
για να τα πάρεις όχι σαν δέσμιος αυτών,
ούτε σαν δούλος αλλά ως ε λ ε ύ θ ε ρ ο ς.

Άνθρωπος είσαι, μη γίνεσαι θηρίο...
Γι΄ αυτό σου δόθηκε το στόμα από τον Θεό
όχι γιά να δαγκώνεις, αλλά για να παρηγορείς με τα λόγια σου.

Εάν δεν δέχεσαι τον αδελφό όπως θα δεχόσουν τον Χριστό
καλύτερα να μη τον δεχθείς καθόλου.
Εάν όμως τον δέχεσαι σαν τον Χριστό
τότε μη ντραπείς να πλύνεις τα πόδια του.

Μη περιμένεις την ημέρα του θανάτου σου
για να μάθεις την α δ υ ν α μ ί α σου.
Διερεύνησε τον εαυτό σου όσο ακόμα ζει
προχώρησε με τη σκέψη σου στο εσωτερικό του
Και τότε θα δεις όλη τη μ η δ α μ ι ν ό τ η τ ά του...

Αγ. Ιωάννης Χρυσόστομος

Εξήγηση της Δ΄ωδής του κανόνος του Ακαθίστου Ύμνου

«Ο καθήμενος εν δόξη, επί θρόνου θεότητος, εν νεφέλη κούφη, ήλθεν Ιησούς ο υπέρθεος, τη ακηράτω παλάμη και διέσωσε, τους κραυγάζοντας· Δόξα, Χρι­στέ, τη δυνάμει Σου»

Αυτός που κάθεται στην Τριαδική δόξα της θεότητος, ήλθε μέσα σε κούφη (ελαφριά) νεφέλη, ο Ιησούς ο υπέρθεος, ο οποίος με τη δύναμη της ακήρατης (αμόλυντης) παλάμης του έσωσε (από την αμαρτία) αυτούς που κραυγάζουν· δόξα, Χριστέ, στην θεία σου δύναμη.

Η δόξα που απορρέει από τη θεία ουσία είναι κοινή και στα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδος. Κάθε θεία υπόσταση είναι σε ίσο μέτρο φορέας ολόκληρης της θείας δόξας, όπως και οι άλλες δύο υποστάσεις του τριαδικού Θεού. Ο Πατέρας δοξάζεται απαράλλακτα όπως ο Υιός και το Πνεύμα το άγιον. Η όποια μείωση της θείας δόξας συνεπιφέρει μείωση και του τριαδικού των προσώπων αξιώματος, υποβάθμιση και κατάργηση της τάξεως και της ισοτιμίας στην Τριάδα.

Ο Χριστός ήλθε στη γη χωρίς να χάσει τίποτε από το τριαδικό του αξίωμα. Ήλθε ντυμένος ολόκληρη τη δόξα του, αν και αυτή κρυβόταν πίσω από το παραπέτασμα της σάρκας, την οποίαν αυτοβούλως προσέλαβε. Αυτή την έννοια είχε η κένωση του Λόγου στο πεδίο της θείας ενανθρωπήσεως: απόκρυψη της τριαδικής δόξας και παράλληλα αμφίεση της ταπεινώσεως της φτωχής και πρόσκαιρης ζωής. Σ’ αυτό το θεοδύναμο πλέγμα ανυψώνεται η ταπείνωση της γης, εγκεντρίζεται στην αιώνια δόξα του Θεού, ο φτωχός άνθρωπος γίνεται ομόθεος, εξυψώνεται και λαμπρύνεται η κτίση, ανακεφαλαιώνεται η πλάση ολόκληρη.

Ο Χριστός, ο ένδοξος Λόγος του Πατρός, ήλθε στη γη επιβαίνων στην κούφη (ελαφριά) νεφέλη της Παρθένου. Το όχημά του ήταν η ταπεινή Κόρη της Ναζαρέτ, την οποία δεν βάρυνε κανένα στοιχείο της φθοράς. Με αυτήν έκανε την είσοδό του στον κόσμο ο άϋλος και αναφής Θεός, ο πληρών και συνεχών “παλάμη” τα σύμπαντα. Και ήλθε μεν κατά τα φαινόμενα ως ένας ταπεινός και άσημος άνθρωπος, ντυμένος τη στέρηση και την κακοπάθεια του ανθρωπίνου πλάσματος· όμως παράλληλα ήταν και ο κραταιός δυνάστης και Κύριος, ο οποίος με τη ζωαρχική παλάμη του συνέτριψε τα κλείθρα της φθοράς, χαρίζοντας στον άνθρωπο, που αναγνωρίζει και ανυμνεί την άπειρη δόξα του, λύτρωση αψευδή, σώζοντάς τον από το θανατερό της αμαρτίας αγκάλιασμα.

«Εν φωναίς ασμάτων πίστει, σοι βοώμεν Πανύμνητε· Χαίρε πίον όρος, και τετυρωμένον εν Πνεύματι· χαίρε λυχνία και στάμνε, μάννα φέρουσα, το γλυκαίνον τα των ευσεβών αισθητήρια».

Με άσματα δυνατά που βγαίνουν από την πιστεύουσα καρδία μας, σου φωνάζουμε Πανύμνητε· χαίρε συ που είσαι όρος εύφορο, το οποίον γέμισε με τη χάρη του αγίου Πνεύματος· χαίρε συ, που είσαι η επτάφωτη λυ­χνία και η στάμνα που έχει μέσα της το μάννα της ζωής, η γεύση του οποίου γλυκαίνει τα πνευματικά αισθητήρια των ευσεβών, που πιστεύουν στη δόξα Σου.

Με άσματα πολλά που δονούν τους θαλάμους της ψυχής τους, όσοι αποδέχονται το θεομητορικό θαύμα, όσοι πιστεύουν στο απερινόητο θεανδρικό μυστήριο, ξεσπούν σε ανύμνηση της Θεοτόκου. Την προσφωνούν σαν «όρος πίον και τετυρωμένον εν Πνεύματι». Σαν βουνό, το οποίον γέμιζε η χάρη του αγίου Πνεύματος. Και όπως το φυσικό γάλα μετά από κατάλληλη διεργασία πήζει και γίνεται τυρί, έτσι και στο θαύμα της Παρθένου, η υπόσταση της περίσεμνης Κύρης, αφού δέχτηκε το γάλα της Θεότητος μέσα της με την επίσκεψη του Παναγίου Πνεύματος, μετατράπηκε σε τυρί χάριτος και χαράς, που τρέφει και αυξάνει όσους με πίστη και ευλάβεια το γεύονται.

Την προσφωνούν επίσης σαν λυχνία, σαν την επτάφωτη χρυσή εκείνη που βρισκόταν στη Σκηνή του Μαρτυρίου, και σαν στάμνα που φέρει μέσα της το Μάννα της ζωής. Όπως δηλαδή στην παλαιά εποχή οι Ισραηλίτες κατ’ εντολή του Θεού διατηρούσαν σε ειδική στάμνα που λεγόταν «μανναδόχος», μέρος από το μάννα με το οποίον έτρεφε ο Θεός το λαό κατά την περιπλάνησή του στην έρημο, έτσι και η Θεοτόκος παρομοιάζεται με στάμνα που έχει μέσα της το μάννα του Θεού, τον προαιώνιο του Πατρός Λόγο, ο οποίος ήλθε και κρατήθηκε στο λαμπρό δοχείο της Παρθένου. Και όπως οι Ισραηλίτες δέχονταν από τον ουρανό το παλαιό μάννα που ήταν τροφή πολύ ευχάριστη και γευστική, ώστε να απορούν και να δοξάζουν το Θεό, έτσι και ο νέος της χάριτος Λαός, οι Ισραηλίτες της Νέας Διαθήκης γευόμενοι το νέο μάννα της ζωής, τον άρτο που κατέβηκε από τον ουρανό και γεωργήθηκε στη μήτρα της Απειρογάμου, αισθάνονται γλυκύτητα στα πνευματικά τους αισθητήρια, δοξάζουν το άπειρο θαύμα της ζωής, εκπλησσόμενοι για την ύψιστη και μεγάλη δωρεά!

«Ιλαστήριον του κόσμου, χαίρε, άχραντε Δέσποινα· χαίρε κλίμαξ γήθεν, πάντας ανυψώσασα χάριτι· χαίρε η γέφυρα όντως η μετάγουσα, εκ θανάτου πάντας προς ζωήν τους υμνούντάς σε».

Χαίρε, άχραντε Δέσποινα, που είσαι το ιλαστήριο του κόσμου· χαίρε κλίμακα που με τη χάρη σου ανύψωσες όλους από τη γη στον ουρανό· χαίρε η γέφυρα που πραγματικά μεταφέρεις από το θάνατο στη ζωή όλους που με κατάνυξη και ευλάβεια σε ανυμνούν.

Και πάλι εδώ η ιδέα του διά της Θεοτόκου εξιλα­σμού των ανθρώπων. Οι ιδέες αυτές είναι φυσικό να συνωθούνται στον κάλαμο του ποιητή και να επιζητούν την έκφρασή τους. Η Θεοτόκος είναι πραγματικά, ως Μητέρα του Θεού, εξιλαστήριο του κόσμου. Ο Υιός της εξιλέωσετον άγιο Θεό για τα πολλά του κόσμου παραπτώματα, για τα αμαρτήματα και τις ενοχές των ανθρώπων. Αυτό πέτυχε με το λυτρωτικό έργο του, το σεπτό πάθος και το θάνατό του, ανοίγοντας το δρόμο που οδηγεί πίσω στο Θεό.

Στη συνέχεια ο ποιητής παρομοιάζει την Παρθένο με κλίμακα και γέφυρα. Όπως η κλίμακα εκείνη που είδε στον ύπνο του ο Ιακώβ, το ένα της σκέλος είχε στη γη και το άλλο στον ουρανό, ενώνοντας με τον τρόπο αυτό τα δύο μέρη, και από την οποίαν ανέβαιναν και κατέβαιναν άγγελοι, υμνολογώντας τον Θεό, έτσι και η Παρθένος Μαρία, σαν άλλη νοητή κλίμακα, ανυψώνει με τη χάρη της από τη γη και μεταφέρει στον ουρανό όλο το γένος των ανθρώπων. Όμοια η περίσεμνη Κόρη είναι η νοητή γέφυρα που απλώθηκε στην άβυσσο που άνοιξε η αποξένωση της αμαρτίας και έστρωσε το χάσμα, από την οποία μπορούν οι αμαρτωλοί άνθρωποι να μεταφερθούν από τη σκοτεινή χώρα του θανάτου, που δημιούργησε το αλόγιστο πταίσμα του Αδάμ, στη φωτεινή χώρα της ζωής. Στην ολόφωτη χώρα του Θεού θα φθάσουν φυσικά όλοι εκείνοι που υμνολογούν τη Μητέρα της ζωής. Τη γεφύρωση, βέβαια, αυτή πέτυχε ο Χριστός στο θεανδρικό του πρόσωπο, ο οποίος άπλωσε τις παλάμες στο σταυρό και «ήνωσε τα το πριν διεστώτα», δηλαδή Θεό και άνθρωπο, τους οποίους αποξένωσε η αποστασία του Γενάρχη. Στο πρόσωπο του Χριστού συνήλθαν η θεότητα με την ανθρωπότητα σε μια ασύγχυτη και αδιάσπαστη ένωση, καταργήθηκε το φράγμα της εχθρότητας και ο άνθρωπος, παιδί πάλι του Θεού αγαπητό, γύρισε πίσω στον Πατέρα, που τον δέχτηκε με στοργή και αγάπη στο πατρικό σπίτι του.

«Ουρανών υψηλότερα, χαίρε γης το θεμέλιον, εν τη ση νηδύϊ, Άχραντε, ακόπως βαστάσασα· χαίρε κογχύλη, πορφύραν θείαν βαψασα, εξ αιμάτων σου τω βασιλεί των δυνάμεων».

Συ που είσαι υψηλότερη από τους ουρανούς, χαίρε Άχραντε, που στη γαστέρα σου βάσταξες χωρίς κόπο αυτόν που είναι το θεμέλιο του κόσμου. Χαίρε, κογχύλη που με το αίμα σου έβαψες τη θεία πορφύρα, που φόρεσε ο βασιλιάς των δυνάμεων.

Το μεγαλείο της Παρθένου είναι ασύγκριτο. Η δόξα της υπερβάλλουσα. Είναι η άνασσα των ουρανών, η βασίλισσα ολόκληρης της κτίσεως. Ο λόγος του άφθιτου αυτού μεγαλείου, της μεγάλης αυτής και αξεπέραστης δόξας, είναι το θεομητορικό θαύμα της. Ο υμνωδός τη χαιρετίζει ως οικοδομή, στην οποία χωρίς κόπο κατατέθηκε και χώρεσε το θεμέλιο του κόσμου, ο ποιητής του παντός. Ο Λόγος «δι’ ού τα πάντα εγένετο», στον οποίον υπάρχουν οι “λόγοι” όλοι του κτιστού σύμπαντος, ήλθε και χώρεσε μέσα σε μια μικρή μήτρα, σ’ ένα χωρίο ταπεινό και ολοκάθαρο. Και ήταν φυσικό η δόξα του Θεού, η τριαδική αίγλη και λαμπρότητα που ήταν αΐδιο και αναφαίρετο κτήμα του Υιού του Πατρός, να μεταφερθεί και να χωρέσει στην ευλογημένη Μητέρα, την οποίαν αυτόματα ανέδειξε κέντρο φωτοβόλο της μακάριας και άφθιτης τριαδικής δόξας. Το θαύμα δεν είναι μικρό, αλλά παμμέγιστο, παρ’ όλον ότι με τα φτωχικά μέτρα της πρόσκαιρης φύσεώς μας αδυνατούμε να το συλλάβουμε και να το κατανοήσουμε. Το δεχόμαστε απλά με πίστη και το προσκυνάμε με ιερή φρικίαση και ευλάβεια.

Την χαιρετίζει επίσης σαν κογχύλη που με το χρώμα της – τα αγνά της παρθενικά αίματα – έβαψε την πορφύρα, το βασιλικό φόρεμα του Υιού του Θεού, που φόρεσε φανείς άνθρωπος επί της γης. Η βασιλική αυτή αμφίεση ήταν η θεοϋπόστατη ανθρώπινη φύση που κυοφορήθηκε μέσα της με τη δύναμη του παναγίου Πνεύματος, η φύση η οποία, με τη σειρά της, έμελλε να βάψει με τα αίματά της το ζωοποιό ξύλο του σταυρού, για να το καταστήσει φοβερό στους δαίμονες, συντριπτικό των αντίθεων δυνάμεων της αποστασίας της φθοράς και του θανάτου. Στο αίμα του Υιού και του ανθρώπου υφαίνεται η σωτηρία και η δόξα του ανθρώπου. Το αγνό αίμα της Παρθένου, ως δυνατότητα καταβολής της φύσεως, και το άσπιλο αίμα του Υιού του Θεού στον άνθρωπο που ανέλαβε, ως δυνατότητα του μυστηρίου της λυτρώσεως, αποτελούν τα δύο ναι της άπειρης ευδοκίας του Θεού για τη σωτηρία του πεσμένου του πλάσματος. Ω θεοχώρητο και άχραντο μυστήριο! Ποιά γλώσσα ανθρώπινη μπορεί, Παρθένε, να ανυμνήσει τα μεγαλεία σου, να πλέξει το εγκώμιό σου που αγγίζει και υπερβαίνει τους ουρανούς και αναλύεται στον άϋλο αιώνα του Υιού και Θεού σου;

«Νομοθέτην η τεκούσα, αληθώς, χαίρε Δέσποινα, τον τας ανομίας, πάντων δωρεάν εξαλείφοντα· ακατανόητον βάθος, ύψος άρρητον, απειρόγαμε, δι’ ης ημείς εθεώθημεν».

Χαίρε Δέσποινα, συ που γέννησες αληθινά τον Νομοθέτη Κύριο, ο οποίος εξαλείφει χωρίς κανένα αντάλλαγμα τις ανομίες όλων των ανθρώπων· σε υμνούμε, απειρόγαμε, που είσαι βάθος ακατανόητο και ύψος ανέκφραστο και που έγινες η αιτία της δικής μας θεώσεως.

Η παράβαση της εντολής του Θεού μάς κατέστησε όλους ένοχους ενώπιον της αγιότητας και της δικαιοσύνης του. Μας κατέστησε παραβάτες του νόμου του, υπεύθυνους τιμωρίας και κυρώσεων. Διότι ο Θεός είναι αληθινός και ακριβοδίκαιος νομοθέτης. Ο νόμος του εκφράζει το άγιο θέλημά του, τη θεία του ενέργεια, που ρυθμίζει, διέπει, κυβερνά και συνέχει όλα τα όντα και ιδιαίτερα τις λογικές φύσεις. Σ’ αυτές συγκαταλέγεται και ο άνθρωπος, ο οποίος πλάστηκε νοερός και ελεύθερος και στη λογική του συνείδηση ακούγεται η φωνή του Θεού. Σκοπός δε της ζωής του είναι να θέλει και να τελεί αβίαστα το θέλημα του Πλάστη του, που παίρνει τη μορφή νόμων που πρέπει αυτός με αγάπη και με ευλάβεια ν’ ακολουθεί. Αν δεν κάνει αυτό ο άνθρωπος, αν αντίθετα καταπατεί αναιδώς τη θεία νομοθεσία, παραβαίνοντας τις εντολές και τα προστάγματα του πλαστουργού του, καθίσταται ένοχος απέναντι στο θείο Νομοθέτη και φυσικά υπόλογος και τιμωρίας άξιος. Δεν υπάρχει άλλη διαφυγή. Όσοι «ανόμως ήμαρτον και ανόμως απολούνται». Η αλήθεια αυτή είναι το αλφαβητάρι της ηθικής της ζωής των ανθρώπων. Ο Θεός όμως δεν αντιμέτρησε το μέγεθος της αγάπης του με τη φύση και την έκταση των αμαρτημάτων των ανθρώπων. Γνωρίζοντας την ασθένεια του πλάσματος και ότι οι πολλές παραβάσεις του, αν μετριούνταν κατά λόγο δικαιοσύνης, θα το αφάνιζαν, ήλθε ο ίδιος και σήκωσε το προσωπικό βάρος της ενοχής όλων των ανθρώπων, έσχισε το χρεοφειλέσιο που υπέγραψε η Εύα στην Εδέμ, και έδωσε δωρεάν άφεση σε όλα τα πλάσματά του, που τα βάρυνε τόση κακοπραγία και αθλιότητα. Τιμωρήθηκε αυτός για κείνα, για να ζήσουν ελεύθερα πια στο φωτεινό χώρο της μεγάλης του θυσίας.

Αυτό φυσικά συνιστά ενέργεια του Θεού που δεν μπορεί να μετρηθεί και να εκτιμηθεί με τα κοινά μέτρα της ανθρώπινης διάνοιας. Συνιστά μυστήριο βαθύ και υψηλό που δεν μπορεί να εκφρασθεί με λόγια ανθρώπινα, μυστήριο ανεξιχνίαστο και ανερμήνευτο. Πίσω δε στο μυστήριο αυτό βρίσκεται η περίσεμνη Κόρη, προσφέροντας στην ανθρωπότητα τον άφθαρτο Τόκο της, ως δωρεάν του απύθ­μενου κλέους και της άφθαρτης δόξας της. Έτσι η Μάννα που αγάπησε τον Υιό της, αγαπά εξίσου και τα παιδιά Εκείνου που γέννησε στη μήτρα της χάριτός του, προστατεύοντάς τα με τον πλούτο των ευλογιών του θεομητορι­κού της θαύματος. Η απειρόγαμος, τέλος, Μητέρα του Θεού δεν συνέργησε απλά στη συγχώρηση των αμαρτημάτων των ανθρώπων, αλλ’ έγινε συνάμα αίτια θεώσεως των ανθρώπων. Στο θαύμα της Παρθένου οι πιστοί, συνενούμενοι στενά και ζυμωνόμενοι με την άφθαρτη χάρη, γίνονται και αυτοί ζύμη θεότητας, ενέργεια Θεία και φως και αϊδιότητα ζωής στον άφθαρτο αιώνα του Θεού!

«Σε την πλέξασαν τω κόσμω, αχειρόπλοκον στέφανον, ανυμνολογούμεν· χαίρε σοι Παρθένε κραυγάζοντες, το φυλακτήριον πάντων, και χαράκωμα, και κραταίωμα και ιερόν καταφύγιον».

Ανυμνολογούμε σε που έπλεξες για τον κόσμο στεφάνι που δεν το έφτιαξαν χέρια ανθρώπινα. Σου απευθύνουμε το χαίρε, Παρθένε, που είσαι το φυλακτήριο όλων, το χαράκωμα και το κραταίωμα και το ιερό (των ανθρώπων) καταφύγιο.

Ο ποιητής επανέρχεται και πάλι στην ιδέα του παρθενικού Τόκου της Μαρίας. Τον παρομοιάζει με στεφάνι που δεν έπλεξαν χέρια ανθρώπινα, αλλ’ η δημιουργική ενέργεια του Πνεύματος του Θεού. Με το στεφάνι αυτό η Παναγία στεφάνωσε τον κόσμο, για να τον στολίζει, να τον ομορφαίνει και να μυρίζει τη ζωή του με τα λουλούδια της χάριτος και της χρηστότητας του Θεού. Γιατί ο Χριστός είναι η ομορφιά και η δόξα του κόσμου. Από αυτόν προήρθε και σ’ αυτόν καταλήγει η πλάση ολόκληρη. Είναι το άλφα και το ωμέγα της κτίσεως. Έξω από αυτόν ο κόσμος δεν έχει νόημα και σκοπό. Είναι μια μάζα σκοτεινή, άμορφη και αδιάγνωστη. Από τότε που άλλαξε στην Εδέμ η αρχέγονη θεομορφία του, έγινε σκοτεινός και αγνώριστος. Άλλαξε το στεφάνι του Θεού με το πυκνό στεφάνι του θανάτου, τα λουλούδια της αρχέγονης χάριτος με τα πικρά αγκάθια της φθοράς, την πρώτη του ομορφιά με την ασχήμια του διαβόλου. Η Μαρία όμως κατέβασε από την κεφαλή του κόσμου το παλαιό στεφάνι της παρακοής, που έπλεξε για τον κόσμο η προμήτωρ Εύα στην Εδέμ, και το αντικατέστησε με το νέο στεφάνι της χάριτος και της χαράς, το οποίον έπλεξε με τη δική της χάρη και υπακοή στη φωταύγεια του Πνεύματος του Θεού, με τον αΐδιο βλαστό του Θεού Πατέρα, συνταιριασμένο με τα άνθη του νέου κήπου της Εδέμ, που τόσο όμορφα βλάστησαν στη θεοχώρητη και θεοϋπόστατη μήτρα της.

Με αυτά τα αισθήματα οι πιστοί, θαρρούντες στις μεγάλες χάρες της Υπερευλογημένης, εξωτερικεύουν τα αισθήματα χαράς που πλημμυρίζουν την καρδιά τους, κραυγάζοντας προς την Θεοτόκο. Χαίρε Παναγία μας, που είσαι το φυλακτήριο των ανθρώπων, δηλαδή φυλάσσεις τους πιστούς από κάθε κίνδυνο και κακό, κυρίως από τις ασταμάτητες επιβουλές του νοητού δράκοντα· είσαι το χαράκωμα, μπροστά στο οποίο ξεσπά και διαλύεται η κακουργία των πνευμάτων της ακαθαρσίας, που με λύσσα πολεμούν τη χαρά και την ευτυχία των τέκνων σου· είσαι το κραταίωμα, η ενίσχυση όσων παλεύουν κατά της αμαρτίας και των δυνάμεων του σκότους και της ανομίας· είσαι τέλος το καταφύγιο, το υπήνεμο λιμάνι όπου καταφεύγουν οι πιστοί, που ανελέητα δέρνονται από τα μανιασμένα κύματα, τις θύελλες και τους άγριους άνεμους της ταραγμένης επίγειας ζωής.

+Ανδρέα Θεοδώρου,Καθηγητού Παν/μίου Αθηνών, «Χαιρε Νύμφη, Ανύμφευτε», εκδ. Αποστ. Διακονίας, σ. 26-35.

Συνέντευξη Πέτρου Μαμώνοφ (του πρωταγωνιστή της ταινίας "Το νησί")

Συνέντευξη Πέτρου Μαμώνοφ

(του πρωταγωνιστή της ταινίας "Το νησί")

 

 

            Το καλοκαίρι του 2006 ο Πέτρου Μαμώνοφ "κήρυξε" στο Σότσι στη Μαύρη Θάλασσα. Ήταν αμέσως μετά την πρεμιέρα της ταινίας "Ostrov". Αυτό το κείμενο αποδεικνύει ότι ο τεράστιος αυτός ηθοποιός και μουσικός, καταλαβαίνει πολύ καλά τι είναι πνευματική ζωή και ότι ο ρόλος του στο έργο μόνο τυχαίος δεν ήταν.

            - "Πόσο διεστραμμένα είναι όλα σήμερα! Οι κριτικοί συζητούσαν πρόσφατα για την ταινία "Ostrov" του Pavel Lunghin και μιλούσαν για την εκκλησία σαν να είναι κάτι μυθικό, σαν να είναι ο Ilya Murometz (πρόσωπο της παλαιάς ρωσικής παράδοσης σ.σ.)

            Πώς να ζήσεις εάν δεν πιστεύεις τίποτα; Τριγυρίζω συγχυσμένος δεξιά και αριστερά.

            Ενώ όταν έχεις πίστη, όσο κουρασμένος και να είσαι, θα δώσεις τη θέση σου σε μια γριούλα στο λεωφορείο. Κι αυτό είναι χριστιανισμός. Τρέχεις να πλύνεις τα πιάτα χωρίς να σου το ζητήσουν. Είναι αυτό μια χριστιανική πράξη; Είναι.

            Μην επιμένεις συνεχώς ότι έχεις δίκιο. Μη φωνάζεις "Το φαγητό είναι κρύο". Κάνε υπομονή δύο λεπτά να στο ξαναζεστάνουν. Η καημένη η γυναίκα σου θα το κάνει γρήγορα. Είναι και αυτή κουρασμένη. Ο καθένας με το ρυθμό του και τις έννοιες του. Γιατί όλο επιμένετε, «η γυναίκα είναι υποχρεωμένη.», «ο άντρας πρέπει.» κ.τ.λ.

            Αγάπη είναι να πορεύεσαι με κάποιον και να τον υποφέρεις. Να, βλέπεις κάποιον πεσμένο με τα μούτρα στο χιόνι (συνηθισμένο στη Ρωσία σ.σ.).Εμείς γρήγορα θα σκεφτούμε ότι είναι μεθυσμένος. Κι αν έχει πάθει ανακοπή καρδιάς; Τι κι αν είναι μεθυσμένος. Βοήθησέ τον να σηκωθεί, βάλε τον σ' ένα παραπέτο να μην παγώσει. Αλλά όχι. Εμείς συνεχίζουμε το δρόμο μας. Ξεφεύγουμε από τον ίδιο τον εαυτό μας. Πρέπει να ζούμε όχι λέγοντας: "Δώσε μου", αλλά "πάρε από εμένα". Πολλοί δεν καταλαβαίνουν πως είναι να δώσεις το πουκάμισο που φοράς. Έχουμε συνηθίσει να ζούμε ανάποδα.

            Όσα είναι ευάρεστα στο Θεό τα απορρίπτουμε.

            Το κυριότερο, μη διστάζεις να βοηθήσεις τον αδύνατο. Για μας ισχύει το αντίθετο - "κατάπιε τον". Ο πλούσιος παίρνει από το φτωχό κι αυτό το λίγο. Κλέβει όσο πιο πολύ γίνεται και μετά κρύβεται πίσω από ψηλούς φράχτες, για να μην του τα πάρουν άλλοι.

            Έχουμε μια στρεβλή αντίληψη για τον χριστιανισμό. Αλλά τα πράγματα είναι απλά. Πόσο αίμα μπορείς να δώσεις στον άλλο; Είναι γραμμένο: "όσα κάνεις για τους αδελφούς μου τους ελαχίστους, σ'Εμένα το κάνεις".

            Να μπορείς να καθίσεις όσο πιο πολύ μπορείς στο προσκέφαλο της μάνας του, που υποφέρει από τα χρόνια και τις αρρώστιες. Να πού και πώς πρέπει να πεθαίνουμε κάθε μέρα!

            Όπως τα παιδιά που έστειλαν στην Τσετσενία. Ένας κρετίνος πετάει μια χειροβομβίδα και ένας αντισυνταγματάρχης έπεσε πάνω της. Δε δίστασε και σκοτώθηκε. Έσωσε οχτώ άτομα. Ήταν κομμουνιστής. Αβάπτιστος. Σκέφτηκε όμως χριστιανικά.

            Γιατί τι σου χρησιμεύει να πηγαίνεις στην εκκλησία και η καρδιά σου να είναι άδεια;Χωρίς μια χριστιανική πράξη. Μπορείς εσύ να επισκεφτείς όλα τα Άγια Όρη και να προσκυνήσεις όλα τα λείψανα. Τσάμπα. Βλέπεις ένα φτωχό, κακομοίρη και σκέφτεσαι "θα είναι από εκείνους τους απατεώνες που δείχνει η τηλεόραση". - "Δώσε του 50 καπίκια. Δε θα φτωχύνεις". Η αληθινή μαφία είναι αυτοί οι πέντε-έξι που χειραγωγούν τα πλήθη από την τηλεόραση..

            Δε διακόπτω τους άλλους όταν μιλούν. Οι Άγιοι Πατέρες μας μαθαίνουν να στεκόμαστε μπροστά στους άλλους σαν να είμαστε μπροστά σε μια παλιά εικόνα. Τι σημαίνει να μην κρίνεις; Να μη βγάζεις καταδικαστικές αποφάσεις. Γνώμη είμαστε υποχρεωμένοι να έχουμε. Ο Χριστός προσπάθησε να κάνει κάποιες διευκρινήσεις στους Φαρισαίους, ενώ ο θυμός του ήταν δίκαιος. Έχεις δίκιο όταν θυμώνεις με τον εαυτό σου επειδή π.χ. χτες βράδυ μέθυσες. Να μισείς την αμαρτία σου, τα πάθη σου, αυτά που σε βασανίζουν και δε βρίσκεις γιατρικό. Μόνο αν μισήσεις την αμαρτία βαθιά θα γευτείς το άρωμα της νίκης. Αν και μεγάλος, κάθε μέρα προσπαθώ να μαθαίνω. Να, πηγαίνω συχνά με το λεωφορείο μέχρι την Μόσχα. Δύο ώρες χωρίς στάση. Μπροστά μου κάθονταν δύο νεαροί, μεθυσμένοι. Έβριζαν, μιλούσαν πάρα πολύ άσχημα. Έτρεμα και μόνο στην σκέψη ότι πρέπει να τους υποστώ για δύο ώρες. Μετά όμως σκέφτηκα. Για να δούμε. Ποιοι είναι αυτοί οι νεαροί; Μεγάλωσαν σε χωριό. Τι είδαν εκεί; Τον πατέρα μεθυσμένο, τη μάνα να τους δίνει σφαλιάρες, βρισιές. Η τηλεόραση συνεχώς ανοιχτή. Αυτή είναι η νέα γενιά. Τι να τους ζητήσεις. Εγώ προσωπικά τους έμαθα κάτι; Πέρασα το κατώφλι του σπιτιού τους; Τους διάβασα κάποιο βιβλίο; Βγαίνω από το λαβύρινθο των σκέψεών μου και διαπιστώνω ότι φθάσαμε.

            Όλα είναι στα χέρια μας: το πώς ακούμε, το αν τα μάτια μας είναι καθαρά, το εάν τα αυτιά μας είναι κλεισμένα, το εάν η ψυχή μας είναι ξεκλειδωμένη, το αν η συνείδησή μας είναι καθαρή. Με αυτά τα πράγματα πρέπει να ασχοληθούμε. Οι άγιοι μας μαθαίνουν: σώσου και είναι αρκετό για μια ζωή. Τρόπος δράσης; Φτιάξε τον εαυτό σου. Ένα χιλιοστόμετρο. Αλλά αυτό το χιλιοστόμετρο θα φέρει πιο πολύ φως. Εάν μείνουμε όμως μόνο σε διαπιστώσεις.. τίποτα δε θ' αλλάξει. Μόνο το κακό, από το οποίο έχουμε αρκετό, θα πολλαπλασιαστεί. Να ελαττώσουμε την κακία. Αυτό προσπαθήσαμε και με την ταπεινή ταινία μας το "Ostrov".

            Ίσως κάποιοι κριτικοί έχουν δίκιο. Ίσως υπάρχει πολύ "φλυαρία" στις κινήσεις. Προσπάθησα να τις εξηγήσω. Βρισκόμασταν σε μια περίεργη κατάσταση, μια αδυναμία από την οποία προσπαθήσαμε μ' όλες μας τις δυνάμεις να βγούμε. Όπως τα παιδιά, δεν προσπαθούσαμε να καταλάβουμε, αλλά να συγκρατήσουμε τι συμβαίνει με τον άνθρωπο που αρχίζει να πιστεύει, και προσπαθεί να γνωρίσει το Θεό, όπως ήταν ο ήρωάς μου.

            Επειδή ξεχνάμε ότι η αμαρτία είναι έλλειψη φωτός. Εμείς της δίνουμε μορφή, την κάνουμε χειροπιαστή.Με τους ερεθισμούς μας. Με την έλλειψη σεβασμού στον άλλο. Τι είναι παράδεισος και τι είναι κόλαση; Οι Πατέρες μας μαθαίνουν ότι παντού υπάρχει ένας ωκεανός θεϊκής αγάπης. Όσους λαθεύουν τους τιμωρεί με το μαστίγιο της αγάπης. Σκεφτείτε - έναν ωκεανό αγάπης, όπου όλος ο κόσμος αγαπιέται. Αυτό μας λείπει σ' αυτή τη ζωή, η αγάπη. Να λοιπόν η κόλαση, η έλλειψη αγάπης. Και αν το σκοτάδι είναι έλλειψη φωτός, η σκοτεινή ψυχή, όταν βγαίνει στο φως, λειώνει.

            Το μόνο που θέλω είναι να μεταδώσω κάτι από την προσωπική μου εμπειρία. Είμαι σαν όλους τους άλλους - αδύνατος. Αλλά αισθάνθηκα μια ανάγκη. Αισθάνομαι την Αλήθεια σαν κάτι το επείγον, σαν έναν κόμπο στο λαιμό. Μια από τις ονομασίες του Χριστού είναι ο Ήλιος της Αλήθειας. Προς αυτόν τον ήλιο κατευθύνομαι μ' όλες μου τις πενιχρές δυνάμεις.

            Διαβάζω: «Δε ζούμε ποτέ τη στιγμή. Ακόμη και τότε που καθόμαστε στο τραπέζι οι σκέψεις μας πετάνε, πότε στα αγγουράκια, πότε στο κβας, πότε στη σούπα. Δοκιμάστε έστω ανά λεπτό την ημέρα, όταν δεν έχετε κάτι να κάνετε, να συγκεντρωθείτε στον εαυτό σας, για να ζήσετε το τώρα. Σ' εκείνο ακριβώς το λεπτό. Είναι πολύ δύσκολο. Αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας θα είναι να αισθανθείτε την παρουσία του Θεού»

            Αισθάνομαι ηθοποιός; Εγώ είμαι ο Μαμμόνωφ Πέτρος Νικολάεβιτς. Προσπαθώ να κάνω τη δουλειά μου όσο καλύτερα μπορώ. Δίνω κάθε στιγμή όλες μου τις δυνάμεις. Όταν μετά από πέντε χρόνια θα κοιτάξω πίσω και θα πω: «Πώς μπόρεσες να παίξεις τόσο χάλια;» Θα έχω τη συνείδησή μου ήσυχη, επειδή εκείνη τη στιγμή έκανα ότι μπορούσα.

            Έτσι ήταν και με την ταινία "Ostrov". Πέτυχε έτσι; Θα εντυπωσιάσει. Προσπάθησα να βοηθήσω τον εαυτό μου και τους γύρω μου. Όταν ο Χριστός μπήκε στην Ιερουσαλήμ επί πώλου όνου, τον έραναν με λουλούδια και τον υποδέχθηκαν με επευφημίες. Το ζωάκι πίστευε ότι σ' αυτό, απευθύνονται όλα αυτά. Έτσι είμαστε και εμείς σαν τον όνο που έφερε το Χριστό. Εγώ έχω πολλά ταλέντα, αλλά τα έχω με την αξία μου; Ένα γενναιόδωρο χέρι τα έσπειρε. Ζω μ' αυτά. Προσπαθώ να μην τα διαψεύσω, να μην τα προδώσω. Δεν έχω οργασμούς με το "εγώ" μου. Καταλαβαίνω ότι εγώ, ο Πέτρος Μαμμόνωφ δεν έκανα κάτι με την αξία μου. Έχω με τι να περηφανευτώ; Σ' όσους ο Θεός δίνει, τους το ζητάει. Πρέπει να ζήσουμε όσο πιο καθαρά μπορούμε. Όλα είναι τόσο εύθραυστα, απροστάτευτα.

Δεν τα υπομένεις όλα για τη ιδική μου αγάπη;

Γέροντος Ιωσήφ του Ησυχαστού

Τίποτε άλλο δεν μπορεί τόσο να βοηθήσει και κατευνάσει το θυμό και όλα τα πάθη, όσο η αγάπη προς τον Θεό και κάθε συνάνθρωπο. Με την αγάπη εύκολα νικάς, παρά με τους άλλους αγώνες.

Αλλά και αγωνιζόμενος δεν αισθάνεσαι πόνο, οπόταν κυριεύει το νου η αγάπη. Γι’ αυτό η αγάπη δεν πίπτει, εφ’ όσον της ψυχής το πηδάλιο κατευθύνεις πάντοτε προς αυτήν. Και ό,τι συμβεί, φωνάζεις το σύνθημα·

«Διά την αγάπην σου, Ιησού μου, γλυκεία αγάπη, βαστάζω τας ύβρεις, ονείδη, αδικίας, κόπους, και πάσας τας θλίψεις, ό,τι ήθελε μου συμβή.»

Και αμέσως, αυτά σκεπτόμενος, το φορτίο του πόνου γίνεται ελαφρό και η πικρία του δαίμονος σταματά.

Μία φορά, ένεκα των αλλεπαλλήλων μου φρικτών πειρασμών, είχα κυριευθεί από λύπη και αθυμία και έλεγα στο Θεό ως αδικούμενος^- ότι με παραδί­δει σε τόσους πολλούς πειρασμούς χωρίς να τους αναχαιτίζει λίγο, να παίρνω έστω λίγη ανάσα. Και σ’ αυτή την πικρία άκουσα μία φωνή μέσα μου πολύ γλυκειά και πολύ καθαρή με πολλή μεγάλη συμπάθεια.

«Δεν τα υπομένεις όλα για τη δική μου αγάπη;»

Και με τη φωνή ξέσπασα σε δάκρυα τόσο πολλά, και μετανοούσα για την αθυμία που με είχε κυριεύσει. Δεν λησμονώ ποτέ μου αυτή τη φωνήν, την τόσο γλυκειά, που αμέσως εξαφανίσθηκε ο πειρασμός και όλη η αθυμία.

Γι’ αυτό μην αθυμείς μη στενοχωριέσαι στις θλί­ψεις και πειρασμούς, άλλα με την αγάπη του Ιησού μας να ελαφρύνεις τον θυμό και την αθυμία. Και δίδε θάρρος στον εαυτό σου λέγοντας:

« Ψυχή μου, μη αθυμείς! Γιάτι μικρή θλίψη σε καθαρίζει από πολυχρόνια ασθένεια. Αλλά και σε λίγο θα φύγει».

Όσο λίγη είναι η υπομονή, τόσο μεγάλοι φαίνονται οι πειρασμοί. Και όσο συνηθίζει ο άνθρωπος να τους υπομένει, τόσο μικραίνουν και τους περνά χωρίς κόπο, και γίνεται στερεός σαν βράχος.

Λοιπόν υπομονή! Και αυτό που τώρα σου φαίνεται δύσκολο να το κατορθώσεις, αφού περάσουν χρόνια πολλά θα έλθει στο χέρι σου να το κατέχεις σαν δικό σου, χωρίς να καταλάβεις πως έγινε.

Γι’ αυτό εργάσου τώρα στην νεότητα χωρίς να λες το «γιατί» και να αθυμείς. Και όταν γεράσεις θα θερίσεις τους καρπούς της απάθειας και θα απορείς από πού γενήθηκαν τέτοιοι ωραίοι καρποί, αφού εσύ δεν καλλιέργησες τίποτε, και έγινες πλούσιος αν και δεν άξιζες τίποτα, και όλοι οι γογγυσμοί, αι παρακοές και αθυμίες σου, βλάστησαν τέτοιους καρπούς και άνθη ευώδιαστά!

Γι’ αυτό να εξασκείς βία. Και αν μυριάκις πέσει ο δίκαιος, δεν χάνει την παρρησία του, αλλά πάλι σηκὠνεται και μαζεύει δυνάμεις και του επιγράφει νίκες ο Κύριος. Και τις μεν νίκες δεν του τις δείχνει, για να μην υπερηφανεύεται· τα δε πεσίματα τα φέρνει μπροστά του , να τα βλέπει, να πάσχει, να ταπεινώνεται.

Αφού δε ξεπεράσει τις ενέδρες των εχθρών και κερδίσει νίκες παντού αφανείς, τότε αρχίζει να του δείχνει λίγο-λίγο ότι νικά, ότι βραβεύεται· ότι έχει στα χέρια του κάτι που προηγουμένως ζητούσε και δεν του δινόταν. Και έτσι γυμνάζεται, δοκιμάζεται, γίνεται τέλειος, όσο χωράει η φύση, ο νους, η διάνοια, και το σκεύος της ψυχής μας.

Γι’ αυτό «ανδρίζου και ίσχυε εν Κυρίω» και μην ελαττώσεις την προθυμία σου. Αλλά να ζητάς, να φωνάζεις διαρκώς, είτε λαμβάνεις είτε όχι.

(Γέροντος Ιωσήφ, «Έκφρασις Μοναχικής εμπειρίας», εκδ, Ι.Μ.Φιλοθέου, Άγ. Όρος, σ. 71-74. -σε νεοελληνική απόδοση.)

πηγή: ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΓΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΥΣΕΒΕΙΑΣ

Θά 'ρθεις σαν 'Αστραπή

"Ελπίζω στόν Χριστό καί αγαπάω τήν Ελλάδα. Ολόκληρη. Μέ τούς ήρωες αλλά καί τούς προδότες της.

Αν ό Θεός αγαπάει αυτόν τόν τόπο καί δέν τόν αφήνει νά χαθεί ακόμα, δέν είναι γιατί είμαστε καλοί άνθρωποι, αλλά γιατί ακόμα πολλοί Ελληνες, έχουν τήν ορθή πίστη."

Σταμάτης Σπανουδάκης

ΠΛΑΤΥΣΚΙΩΤΗ ΑΓΑΠΗ Του Βασίλη Χαραλάμπους

ΠΛΑΤΥΣΚΙΩΤΗ ΑΓΑΠΗ

                                                                           Του Βασίλη Χαραλάμπους

===========

Σχεδόν στου βράχου την ακωχή

τ’ απέριττο καλύβι του

αψηλά στα Καρούλια.

Κάτω η θάλασσα

με το καθημερινό ημέρωμα των βράχων

στα Καρουλιώτικα ακροβράχια.

Και παρεμπρός τ’ ατρύγητο κλήμα,

πλάϊ στην απλωταριά,

περίσσια να ισκιώνει

ίσαμε όλοι μέσα να χωράμε

για του ήλιου το καύμα

κι ο γέροντας στη μέση

πράος, γαλήνιος, ειρηνικός.

Θα ήταν η πρώτη φορά

που κατάλαβα για την άλλη ειρήνη

που δεν είναι του κόσμου τούτου

και για κείνη τη πλατύσκιωτη αγάπη

που περίσσια να ισκιώνει

ίσαμε όλοι μέσα να χωράμε.

(Από την ποιητική συλλογή “Αθωνικό διάβα”)

Ελληνική γλώσσα. Νικηφόρος Βρεττάκος

Νικηφόρος Βρεττάκος

Ἡ Ἑλληνικὴ γλῶσσα

Ὅταν κάποτε φύγω ἀπὸ τοῦτο τὸ φῶς
θὰ ἑλιχθῶ πρὸς τὰ πάνω ὅπως ἕνα
ρυακάκι ποὺ μουρμουρίζει.

Κι ἂν τυχὸν κάπου ἀνάμεσα
στοὺς γαλάζιους διαδρόμους
συναντήσω ἀγγέλους, θὰ τοὺς
μιλήσω ἑλληνικά, ἐπειδὴ
δὲν ξέρουνε γλῶσσες. Μιλᾶνε
μεταξὺ τους μὲ μουσική.

Η εκκλησία Αγίων Θεοδώρων Μαλακοπής(απο "μνημες Διασπορικης")